علل ایجاد و درمان آکنه (بخش دوم)
(برای اطلاع از علل و علائم ایجاد آکنه مقاله قبلی را مطالعه کنید)
درمان آکنه
اولین نکته در درمان آکنه این است که بدانید گاهی درمان ممکن است ماه ها یا سال ها طول بکشد، پس باید صبور بود.
نکته دوم اینکه اگر درمان با داروهای خانگی، داروهای بدون نیاز به نسخه و محصولات بهداشتی پوستی موثر واقع نشد حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا درمانهای قویتر موضعی و حتی خوراکی را برای شما تجویز کند. رژیم درمانی بستگی به سن، جنس، نوع، شدت آکنه و سبک زندگی شما دارد.
بر این اساس در مراحل اولیه درمان آکنه توصیههای زیر را به کار بگیرید:
1- هر روز پوست خود را با یک پاک کننده ملایم و مناسب بشویید.
2- برای کاهش تولید چربی (سبوم) در پوست و خشک کردن آن از محصولات بهداشتی لایه بردار یا کم کننده ترشح چربی استفاده کنید.
3- از تخریب پوست به صورت مکانیکی و ترکاندن جوشها پرهیز کنید.
4- از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنید.
5- پوست را تحت فشار قرار ندهید.
6- بعد از ورزش شدید دوش بگیرید.
7- رژیم غذایی خود را متعادل کنید.
درمانهای موضعی
اولین گام در درمان آکنه، درمانهای موضعی است. عمده این درمانها به شرح زیر است:
رتینوئیدها و داروهای شبیه رتینوئید:
داروهایی که حاوی اسید رتینوئیک و ترتینوئین هستند اغلب برای درمان آکنه نوع ملایم و متوسط مفید هستند. همچنین داروهای موضعی حاوی دیفرین (Differin) و تازاروتن ( Tazaroten) برای این نوع آکنه استفاده میشود
آنتی بیوتیکهای موضعی:
این آنتی بیوتیکها با از بین بردن باکتریهای مهاجم پوستی (به خصوص پروپیون باکتریوم آکنه) باعث کاهش التهاب و قرمزی پوست میشوند. در چند ماه اول درمان، این محصولات با رتینوئید استفاده میشوند. صبح یکی و شب یکی دیگر از آنها، همچنین مخلوط کردن آنها با بنــزوئیل پــراکساید سبب افزایش اثربخشی و کاهش مقاومت میکروبی میشود. از مهمترین آنتی بیوتیکهای موضعی میتوان به کلیندامایسین، اریترومایسین اشاره کرد.
آنتی بیوتیکهای موضعی هم در درمان آکنههای ملایم و متوسط کاربرد دارند و هم در درمان آکنههای شدید.
آزلائیک اسید و سالیسیلیک اسید
آزلائیک اسید یک اسید طبیعی است که توسط مخمر تولید شده و اثر ضد باکتریایی دارد. مصرف محصولات حاوی 20% آزلائیک اسید دو بار در روز برای درمان آکنه اثربخش است، به خصوص در دوران بارداری وشیردهی. همچنین از آن میتوان برای مدیریت تغییر رنگ و پیشگیری از ایجاد لکه که در برخی از انواع آکنه اتفاق میافتد استفاده کرد.
اسید سالیسیلیک ممکن است به جلوگیری از مسدود شدن فولیکولهای مو کمک کند. اسید سالیسیلیک به صورت محصولات شستشوی پوست و نیز در قالب برخی فرآوردههای موضعی در دسترس است.
داپسون ( Dapsone)
ژل داپسون 5% دوبار در روز برای انواع آکنه التهابی مخصوصا در خانم ها توصیه میشود.
درمانهای خوراکی
هر نوع درمان خوراکی حتما باید تحت نظر پزشک انجام گیرد. در این قسمت تنها برای آشنایی با درمانهای خوراکی به تعدادی از آنها اشاره میشود.
1- آنتی بیوتیکها: اینها برای انواع متوسط تا شدید آکنه توصیه میشوند. آنتی بیوتیکهایی مثل تتراسیکلین، اریترومایسین و آزیترومایسین
2- برخی داروهای ضد بارداری خوراکی مثل سیپروترون کمپاند
3- داروهای آنتی آندروژن (کاهش دهنده تولید هورمونهای مردانه). معروف ترین این نوع داروها اسپیرتولاکتون است که برای زنان توصیه میشود.
4- ایزوترتینوئین: این دارو یک مشتق ویتامین A است و برای نوع شدید آکنه استفاده میشود. عوارض این دارو زیاد است و حتما باید زیر نظر پزشک استفاده گردد.
تراپیها:
برخی روشهای غیر رسمی درمان نیز هستند که امکان دارد در درمان آکنه موثر واقع شود. از این درمانها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- نور درمانی
2- پیلیتینگ شیمیایی با موادی مثل سالیسیلیک اسید، گلایکولیک اسید و رتینوئیک اسید. این نوع درمان برای آکنه ملایم مناسب است.
3- دریناژ و تخلیه: در این روش با برخی ابزار سعی میشود محتویات ضایعه آکنه از جمله کیستها تخلیه شود.
4- تزریق استروئید: این روش برای ندول و کیست استفاده میشود. در این روش با تزریق استروئیدها به درمان سریع التهاب و کاهش درد پرداخته میشود.
روتین پیشنهاد درمان آکنه با محصولات برند اُلیژن
اولین نکته اینکه برند اُلیژن دارای یک گروه محصولات به نام “آکنه سری” است. محصولات این گروه برای کنترل و درمان آکنه طراحی شدهاند. نکته دیگر اینکه با توجه به مطالب ذکر شده روتین پیشنهادی ما با توجه به نوع آکنه، غیر التهابی و التهابی بودن به صورت زیر است:
1- اگر آکنه غیر التهابی دارید (جوشهای سر سفید یا سر سیاه) محصولات زیر به ترتیب پیشنهاد میشود:
الف- ژل شستشوی پوستهای چرب و جوشدار اُلیژن که شوینده مناسب این پوستها است و باعث پاک سازی عمقی پوست و تنظیم ترشح چربی میشود.
ب- استفاده از کرمژل شفاف کننده اُلیژن. این کرمژل آکنه سر سفید و سر سیاه را از بین برده و با ترمیم جای جوش، پوست را شفاف میکند.
ج- کرم اسکارفیت اُلیژن: این کرم باعث ترمیم جای آکنه و اِسکار (جای زخم) میشود.
د- کرم آبرسان پوستهای چرب و جوشدار: این کرم حاوی هیالورون، اسانس درخت چای و نیاسین آمید است. استفاده از این کرم برای حفظ رطوبت و پیشگیری از ایجاد آکنه تازه موثر است. به علاوه این کرم ترشح چربی پوست را هم کنترل میکند. فراموش نشود که کرمهای درمان جوش میتواند باعث خشکی پوست شوند در نتیجه استفاده از آبرسان و مرطوب کننده در پروسه درمان الزامیست.
2- اگــر آکنه التهابی دارید، روتین پوستی مثل قبل است تنها اینکه به جای کرمژل شفاف کننده از کرم لایه بردار (حاوی 10 درصد AHA) یا سرم AHA 15% استفاده شود.
3- این محصولات عمق منافذ پوستی را تمیز کرده، ترشح چربی را کنترل و با اثر لایه برداری آثار جوشهای صورت را برطرف میکنند.
نکته: از دستکاری خود سرانه جوشهای صورت پرهیز کنید زیرا باعث ایجاد اسکار و فرورفتگی شده و پروسه درمان هم هزینهبر و هم بسیار زمانبر است.