افزایش سن، اصلی ترین علت چروک دور چشم میباشد، اما برخی افراد در سن نوجوانی و جوانی با این مشکل مواجه میشوند. از آنجاییکه داشتن پوست صاف و بدون چروک زیبایی تلقی میشود، داشتن چروک دور چشم برای بسیاری از افراد ناخوشایند است و به دنبال راهی برای درمان آن هستند. در این مطلب به عوامل ایجاد چروک دور چشم میپردازیم و درباره علت چروک دور چشم در سن کم و روشهای درمان چروک دور چشم در سن کم میپردازیم.
علت چروک دور چشم در سن کم
به طور معمول، اولین چروک دور چشم در دهه سوم زندگی (حدود 30 سالگی) ایجاد میشود. اما گاهی اوقات چروک دور چشم خیلی زودتر از آنچه باید، در دههی بیست سالگی ایجاد میشود. پوست اطراف چشم 10 برابر نازک ت، ظریفتر و حساستر از پوست سایر نواحی صورت است. به همین دلیل بیشتر در معرض چین و چروک میباشد. با افزایش سن، کلاژن سازی در پوست کاهش مییابد. در نتیجه خاصیت ارتجاعی پوست کم میشود . بنابراین به تدریج چروک دور چشم ظاهر میشود. در برخی موارد چروک دور چشم موقتی است و با کمی استراحت برطرف میشود. اما به تدریج با عدم رعایت مراقبت از دور چشم و نداشتن سبک زندگی سالم، چروک دور چشم پایدار میشود و به راحتی از بین نمیروند. برخی از عوامل ایجاد چروک دور چشم در سن کم به شرح زیر است:
1- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید
علت چروک دور چشم در سن کم ممکن است به این دلیل باشد که از کودکی تا نوجوانی زمان زیادی را بدون استفاده از کرم ضد آفتاب، کلاه و عینک آفتابی سپری کردهاید.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید معمولاً شایعترین علت چروک دور چشم در سن کم میباشد. اشعه مضر UV (ماوراء بنفش) خورشید باعث ایجاد رادیکالهای آزاد در پوست میشود. این رادیکالهای آزاد به فیبرهای الاستین پوست آسیب میرسانند و منجر به ایجاد چین و چروک میشوند. استفاده از تختهای برنزه کننده اشعه ماوراء بنفش نیز میتواند منجر به اثرات مشابهی شود.
پس در نتیجه قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب و برنزه کردن، از عوامل ایجاد چروک دور چشم در سن کم میباشد و باعث ایجاد ایجاد خطوط و چین و چروک های زودرس در جوانان و نوجوانان میشود و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهد. متخصصان پوست توصیه میکنند که افراد محافظت از پوست خود را از سنین پایین شروع کنند.
2- خوردن قند اضافی علت چروک دور چشم در سن کم
مطالعات نشان میدهد که مصرف بیش از حد قند میتواند روند پیری پوست را تسریع کند. در بدن ما، قند دچار گلیکاسیون، یک واکنش شیمیایی بین قند آزاد و پروتئینها یا لیپیدها میشود. این پروسه بر عملکرد پروتئین تأثیر میگذارد، خاصیت ارتجاعی پوست را تضعیف میکند و منجر به ایجاد چین و چروک دور چشم و سایر علائم پیری زودرس پوست میشود.
3- استرس بیش از حد
طبق تحقیقات انجام شده، نوجوانان بیشتر از هر رده سنی دیگر استرس را تجربه میکنند. استرس شدید یا دائمی باعث افزایش سطح کورتیزول میشود، این هورمون علائم پیری زودرس در بدن از جمله ایجاد چین و چروکهای زودرس پوست را افزایش میدهد.
4- نداشتن خواب کافی و چروک دور چشم
کمبود خواب میتواند بر توانایی بدن در ترمیم مولکول های کلاژن آسیب دیده تأثیر بگذارد. کلاژن ناکافی میتواند بر یکپارچگی پوست تأثیر گذاشته و منجر به پیری زودرس شود.
نداشتن خواب کافی همچنین می تواند سطح کورتیزول را افزایش دهد و منجر به ایجاد چین و چروک در جوانی شود.
5- سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود
زمانی که حجم صورت کاهش یابد چین و چروکهای صورت ظاهر میشوند. سیگار کشیدن کلاژن را از بین میبرد و پوست صورت را نازکتر و مستعد چین و چروک میکند. نیکوتین موجود در دود تنباکو و سیگار میتواند رگهای خونی را منقبض کند و از رسیدن اکسیژن کافی به تمام لایه های پوست جلوگیری کند. انقباض عروق خونی میتواند به الاستین آسیب برساند و باعث شل شدن پوست و در نهایت ایجاد چروک دور چشم شود. اگر سیگار کشیدن را از نوجوانی شروع کردهاید، بعید نیست که در سنین بسیار پایین خطوط پنجه کلاغی در اطراف چشمان شما ظاهر شوند.
6- حالات چهره و حرکات میمیک صورت
برخی از افراد عادت دارند در هنگام حرف زدن، خندیدن، عصبانیت و … حرکات زیادی به ماهیچههای صورت خود میدهند و عضلات صورت خود را بیش از حالت عادی تکان میدهند. به این حرکات که در هنگام حرف زدن و ابراز احسصاسات بر روب صورت ظاهر میشود، حرکات میمیک صورت میگویند. حرکات میمیک صورت و حالت دادن مکرر صورت، مانند پلک زدن مداوم، انقباض، بالا بردن ابروها و اخم کردن مداوم، میتواند باعث انقباض مکررعضلات زیرین پوست شود. این کاردر دراز مدت از عوامل ایجاد چروک دور چشم در سن کم محسوب میشود.
7- قرار گرفتن در معرض آلودگی
آلایندههای هوا میتوانند به الاستین و کلاژن پوست آسیب برسانند و خطر چین و چروک دور چشم را افزایش دهند. برخی از ذرات معلق ممکن است از طریق فولیکولهای مو به پوست نفوذ کنند و آسیب زودرس پوست را افزایش دهند.
8- پوست خشک
فقدان رطوبت کافی در پوست میتواند باعث افزایش ظاهر خطوط و چین و چروک های پوست بهوسژه چروک دور چشم شود. پوست خشک ممکن است به عنوان یک مانع ضعیف در برابر عوامل دیگر مانند آلایندهها عمل کند که منجر به پیری زودرس پوست میشود.
9- مصرف کم مایعات
مصرف کمِ آب باعث میشود آب کافی به سلولهای پوست نرسد. در نهایت میتواند باعث خشکی و در برخی موارد حاد، پوسته پوسته شدن پوست شود و در نهایت چروک دور چشم را افزایش دهد.
10- مصرف الکل و مواد مخدر
به دلیل اینکه الکل ادرار آور است، باعث خشکی اندامهای مختلف بدن از جمله پوست میشود. ترکیبات موجود در مشروبات الکلی ممکن است به الاستین و کلاژن آسیب برساند و در عین حال بر میزان رطوبت پوست نیز تأثیر بگذارد و بطور کلی باعث پیری زودرس پوست شود. همچنین یکعلت چروک زیر چشم در جوانی میتواند مصرف مواد مخدر نوجوانان و جوانان باشد. استفاده از مواد مخدر، سیگار و قلیان رادیکالهای آزاد زیادی در سطح پوست میآورد و همین امر منجر به علت چروک زیرچشم در جوانی میشود.
11- مصرف برخی از داروها علت چروک دور چشم در جوانی است
علاوه بر مواد مخدر و مشروبات الکلی، استفاده از برخی داروها نیز ممکن است یکی ازعوامل ایجاد چروک دور چشم در سن کم باشد. به خصوص داروهایی که منجر به از دست رفتن آن بدن و پوست شود.
12- ژنتیک مهمترین علت چروک دور چشم در جوانی
تا اینجا به عواملی پرداختیم که قابل کنترل توسط فرد است و شخص میتواند با تغییر سبک زندگی خود، به درمان چروک دور چشم در جوانی کمک کند. اما متاسفانه برخی از عوامل ایجاد چروک چشم در جوانی خارج از کنترل فرد میباشد. بطور مثال عوامل ارثی و ژنتیکی از جمله علت چروک دور چشم میباشد که فرد نمیتواند آن را بهبود دهد. در ادامه به بررسی بیشتر این عامل مهم میپرازیم.
عوامل ژنتیکی و ارثی، علت چروک دور چشم در سن کم
یک مؤلفه ژنتیکی وجود دارد که باعث میشود افراد با پوست، مو و چشم روشن بیشتر از سایر افراد در معرض چین و چروک باشند. بنابراین اولین خطوط دور چشم معمولا در سنین پایینتری به سراغ این افراد میآید. برخی از اختلالات ژنتیکی مانند سندرم هاچینسون گیلفورد، باعث ایجاد چین و چروک دورچشم در جوانی میشود که از دلایل پاتولوژیک محسوب میشود. افرادی که پدر و مادرشان دچار چروک دور چشم زیادی هستند، بیشتر مستعد بروز چروک دور چشم در جوانی هستند.
با این حال، نقش ژنتیک به اندازه سایر عوامل پر رنگ نیست، اما به هر حال یک عامل موثر در بروز چروک زیر چشم در جوانی است. نوجوانان میتوانند با داشتن سبک زندگی سالم و مراقبت صحیح از پوست دور چشم، تاثیر این عامل را به حداقل برسانند.
درمان چروک دور چشم در خانه
در سنین پایین برای برطرف کردن چروک دور چشم بهتر است از درمانهای خانگی استفاده کنید. در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:
1- قهوه منجمد
قهوه را در قالب های یخ بریزید و در فریزر قرار دهید تا یخ بزند. سپس دو قالب را بردارید و زیر چشمان خود قرار دهید. تحقیقات نشان داده است که کافئین، گردش خون را تحریک میکند و با داشتن خواص آنتی اکسیدانی و مبارزه با رادیکال های آزاد به کاهش چین و چروک کمک می کند. استفاده از یک یا دو بار از قهوه منجمد به درمان چروک دور چشم در خانه کمکی نمیکند. این کار باید بطور مستمر و حداقل 3 بار در هفته انجام شود.
2- کپسول ویتامین E
یک راه طبیعی و بسیار موثر برای برطرف کردن چروک دور چشم استفاده از ویتامین E است. برای این کار به روغن ویتامین E نیاز دارید. با سوزن کپسول ویتامین E را سوراخ کرده و محتویات داخل آن به زیر چشم مالیده و ماساژ دهید. بگذارید حداقل 20 دقیقه بماند و سپس با آب ولرم بشویید.
3- روغن نارگیل
میتوانید از روغن نارگیل به عنوان یک درمان خانگی برای برطرف کردن چروک دور چشم استفاده کنید. این روغن حاوی غلظت بالایی از اسیدهای چرب است و علاوه بر کاهش التهاب، به رفع خشکی و خطوط ریز دور چشم نیز کمک میکند.
4- آلوئه ورا یک درمان خانگی برای برطرف کردن چروک دور چشم
ژل آلوئه ورا را از روی برگ های آن جدا کنید. تحقیقات نشان داده است که این گیاه سرشار از ویتامینها، مواد معدنی، آنزیمها و اسیدهای چرب است و خواص ضدالتهابی فوق العادهای دارد. این گیاه همچنین خاصیت مرطوب کنندگی دارد و برای رفع پف زیر چشم و همچنین رفع خشکی و کاهش چروک دور چشم موثر است.
راه هایی برای برطرف کردن چروک دور چشم
استفاده از ضدآفتاب از دوران کودکی توصیه میشود. اما داشتن روتین پوستی بهتر است از دوران نوجوانی شروع شود. اگر در سنین جوانی متوجه چروک های دائمی در اطراف چشم خود شدید، موارد زیر را امتحان کنید.
1- از مرطوب کننده و ضد آفتاب استفاده کنید
ابتدا نوع پوست خود را تعیین کنید. به طور کلی نوع پوست میتواند چرب، خشک، معمولی و مختلط باشد. سپس با توجه به نوع پوست خود یک کرم مرطوب کننده انتخاب کنید و روزی دوبار از آن استفاده کنید. همچنین، حتما قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید از کرم ضدآفتاب استفاده کنید تا از پوست خود در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) محافظت کنید. امروزه در داروخانه ها مرطوب کنندههایی حاوی SPF وجود دارد که میتوانند به عنوان ضدآفتاب نیز عمل کنند که شما میتوانید از آنها نیزاستفاده کنید.
2- از کرم دور چشم مناسب استفاده کنید
استفاده از کرم دور چشم دو بار در روز توصیه میشود. اگر به هر دلیلی این کرم را صبح نزنید، حتما شب قبل از خواب استفاده کنید. بهتر است کرم دور چشمی را انتخاب کنید که حاوی آنتی اکسیدانها و مواد موثره ضدچروک باشد که در جلوگیری از ظاهر شدن چین و چروک موثر هستند. پلک زدن مداوم، لبخند زدن و حرکات میمیک صورت همگی در ایجاد چین و چروک نقش دارند. با استفاده از کرم دور چشم مناسب میتوان آسیبهای ناشی از این عوامل طبیعی را خنثی کرد. بهتر است کرم دور چشمی که استفاده میکنید حاوی هیالورونیک اسید نیز باشد. زیرا این ماده خاصیت آبرسانی فوق العاده ای دارد و به برطرف کردن چروک دور چشم کمک شایانی میکند.
3- استفاده از لایه بردارهای آنزیمی
تجمع سلول های مرده پوست زیر چشم باعث می شود محصولات مراقبت از پوست به راحتی جذب نشوند. برای کاهش چروک و آسیب پوست نازک دور چشم، از لایه بردارهای آنزیمی ملایم استفاده کنید. پس از استفاده از لایه بردا، حتما پوست اطراف چشم را مرطوب کنید تا از خشکی آن جلوگیری شود.
4- تزریق فیلر زیر چشم
این درمان اغلب برای افرادی که دارای چین و چروکهای عمیق در اطراف چشم خود هستند توصیه میشود. فیلر چروک دور چشم را پر میکند و در نتیجه ظاهر پوست و صورت بهبود مییابد. فیلر معمولا تا چند ماه ماندگاری دارد. اما معمولا برای درمان چروک دور چشم در سن کم توصیه نمی شود.
تزریق فیلر دور چشم معمولا به افرادی توصیه میشود که یا سن بالایی دارند و دارای چروک های عمیق دور چشم هستند با از گودی و تیرگی دور چشم رنج میبرند.
بطور کلی روش های تهاجمی مورد استفاده در بزرگسالان مانند بوتاکس، لیفت صورت و فیلرها برای نوجوانان توصیه نمی شود.
5- مزونیدلینگ
این روش شامل نفوذ دادن ترکیبات جوانساز در زیر سطح پوست توسط نیدل های بسیار ریز با دستگاه میکرونیدلینگ است. اما مزونیدلینگ بهمنظور کاهش چروک دور چشم کاری بسیار حساس است و باید توسط فرد ماهر و آموزش دیده و با سابقه انجام شود. مزونیدلینگ برای کاهش چروک دور چشم توسط نیدل نانو انجام میشود.
مکانیسم مزونیدلینگ برای برطرف کردن چروک دور چشم ایجاد التهاب کنترل شده و تحریک پسوت برای کلاژن سازی و همچنین نقوذ دادن مواد آنتی ایجینگ و آبرسان به عمق پوست است.
سخن آخر
هر چند چروک دور چشم با افزایش سن امری طبیعی است، اما در برخی از افراد چروک دور چشم در جوانی اتفاق میافتد که خوشایند نیست و سن ظاهری فرد را بیشتر از سن واقعی او نشان میدهدعلت چروک دور چشم در جوانی عوامل مختلفی مانند سبک زندگی ناسالم و همچنین عوامل ژنتیکی و ارثی میباشد. برای درمان چروک دور چشم باید ابتدا عوامل ایجاد چروک دور چشم در جوانی را برطرف کنیم. سپس از درمانهایی مثل استفاده از کرم دورچشم ضدچروک بهصورت منظم استفاده کرد. در موارد حاد به درمانهایی مانند تزریق فیلر و بوتاکس و مزونیدلینگ رو میآوریم. اما این نوع اقدامات تهاجمی برای برطرف کردن چروک دور چشم در سن کم توصیه نمیشود.